مهندس خدامرادی، مدیر پروژه حفاری فاز 14 پارس جنوبی شرکت مهندسی و ساخت تاسیسات دریایی ایران در گفتگو با دانش نفت مهم‌ترین دستاوردهای پروژه حفاری فاز ۱۴ را تشریح کرد. خواندن این مصاحبه را به خوانندگان فهیم دانش نفت توصیه می کنیم.

پیشرفت فیزیکی پروژه حفاری فاز 14 پارس جنوبی در حال حاضر به چه میزان است؟

اجرای طرح فاز 14 پارس جنوبی توسط کنسرسیومي متشكل از 9 شركت ایرانی در چهار بخش ساخت و نصب چهار سکو دريايي، اجراي خطوط لوله دريايي، ساخت پالایشگاه خشكي و حفاري دريايي 44 حلقه چاه در دست انجام می‌باشد. در بخش حفاری، شرکت مهندسی و ساخت تاسیسات دریایی ایران مسئول حفاری، تكميل و توليدي نمودن 22 حلقه چاه سکوهای 14B و 14D از مجموع چهار سکوی پروژه در قالب پروژه EPD می باشد كه عملیات حفاری دو سکوی مذکور در سال 1395 توسط این شرکت آغاز گردیده است و تاکنون حفاری، تکمیل و تولیدی نمودن 11 حلقه چاه سکوی SPD14B با موفقیت به پایان رسیده است و پیشرفت فیزیکی 11 حلقه چاه سکوی 14D نیز بیش از 95 درصد می باشد که انشاالله مطابق برنامه‌ریزی‌هاي انجام شده تمامی چاههای مذکور طی دو ماه آینده به كارفرما جهت بهره برداری تحویل خواهند گردید. شايان ذكر است پیشرفت کلی این پروژه تا اول آبانماه معادل 97 درصد می باشد.

تاکنون چه میزان حفاری در این پروژه صورت گرفته و نسبت به برنامه در چه وضعیتی قرار دارید؟

در مجموع از 22 حلقه  چاه این پروژه، 88 هزار متر حفاری انجام گرفته است و بیش از 200 هزار متر لوله‌های جداری و مغزی در داخل چاه‌ها  رانش و نصب شده است. بر اساس برنامه زمان‌بندی مصوب، طرح توسعه فاز 14 پارس جنوبی بایستی تا شهریور ماه سال 1400 تحویل کارفرما گردد که خوشبختانه پروژه حفاری فاز 14 پارس جنوبی شرکت مهندسی و ساخت تاسیسات دریایی ایران با عملکرد درخشان و با حمایت و همکاری موثر کارفرما و مشارکت تمامی پیمانکاران و تامین‌کنندگان پروژه توانسته است 20 حلقه چاه را با موفقیت حفاری، تکمیل و تولیدی نماید. پیش بینی می گردد که دو حلقه چاه باقیمانده دیگر نيز تا آذر ماه سال جاری و پيش از شروع فصل سرما نیز تکمیل و قابل تولید گردند و با توجه به آماده بودن سکوی تولیدی متعاقبا به خط تولید گاز کشوری اضافه خواهند شد.

پس از خروج شرکت‌های بين‌المللي از طرح‌هاي توسعه میدان پارس جنوبی به دلیل تحریم، نقش شرکت‌های داخلی در پیشبرد پروژههای حفاری را چگونه ارزیابی می‌کنید؟ آیا این شرکت‌ها توانسته‌اند از نقطه نظر تکنولوژیكي و فني پیشرفت محسوسی داشته باشند؟ به طور کلی در اين برهه زماني، ارزيابي شما از نقش شرکت‌های سرویس‌دهنده ایرانی در پروژه‌های حفاری جهت‌دار را چگونه است؟

طی سالیان گذشته شرکت‌های داخلی با بهره‌گیری ار تجربیات تحریم دوره قبلی و پس از آن با تقویت زیرساخت‌های بنیادی در دوران پسابرجام به خوبی توانسته‌اند نقش موثر و سازنده‌اي در به سرانجام رساندن پروژه‌های بزرگ صنعت نفت و گاز کشور ايفا نمايند. از جمله موفق‌ترین پروژه‌های اجرا شده در اين دوران تحریم، مي‌توان به پروژه حفاری فاز 14 شرکت مهندسی و ساخت تاسیسات دریایی ایران اشاره نمود كه اين پيمانكار به عنوان پیشرو در پروژه های فراساحل توانسته است با وجود مشکلات و محدودیت‌های ناشی از شرایط بین‌المللی حاکم در اوج سنگین‌ترین و ظالمانه‌ترين تحریم های همه‌جانبه، با ايجاد تعاملي سازنده با شرکت نفت و گاز پارس به عنوان کارفرمای پروژه، با موفقيت اقدام به تامين کالاها و تجهیزات حساس پروژه شامل لوله‌های CRA و اقلام تکمیل چاه نماید. در همین راستا در سال 1397 و با بازگشت مجدد تحریم ها، لوله‌های CRA تامین شده توسط شرکت تاسیسات دریایی ایران و همچنين یک دستگاه حفاری دريايي مورد اجاره این شرکت در راستاي منافع ملی و بجهت تحقق اهداف ملي وزارت نفت به دیگر فازهای پارس جنوبی اختصاص يافتند. پس از محاصره شدید اقتصادی و بازگشت تحریم ها در سال 1397 و خروج شرکت چینی تامین کننده دستگاه حفاری دریایی از پروژه، اين پيمانكار در راستاي پیشبرد این پروژه ملی و جلوگيري از توقف روند عمليات حفاري طی کمتر از یک ماه و پس از تلاش‌هاي شبانه‌روزي و مذاكرات فشرده با شرکت‌های داخلي معتبر دارنده دستگاه‌هاي حفاري دريايي، اقدام به تامين دستگاه حفاری با تکنولوژی بروزتر و سال ساخت جدیدتر از شرکت داخلی پترو اوریم کیش نمود. بگونه‌اي كه خدشه‌اي به روند پيشبرد عملیات حفاری و تکمیل چاههای پروژه و کیفیت پروژه وارد نگرديد. همچنين شرکت‌های داخلی در دیگر زمینه‌های خدمات حفاری، پیشرفت چشمگيري داشته‌اند که نمونه بارز این درخشش، اجرای موفقيت‌آميز انجام عملیات بسيار پیچیده و چالشی انحراف و حفاری جهت‌دار در چاه شماره SPD14D-10 با شرایط خاص درون چاهی توسط شرکت خدمات حفاری هوشمند افق کیش (SDS) می‌باشد که با تجمیع توان، تعامل سازنده، همسويي و هم‌افزایی کارفرما، تیم پروژه شرکت مهندسی و ساخت تاسیسات دریایی ایران و سایر پیمانکاران فعال پروژه از جمله پيمانكاران دستگاه حفاری، گل حفاری و غيره به بهترین شکل ممکن و در سطح استانداردهای بین المللی با موفقیت و سربلندی انجام گردید.

پروژه حفاری فاز 14 پارس جنوبی چه زمانی به طور کامل به بهره‌برداری خواهد رسید؟ محصولات آن شامل چه فراورده‌هایی است و در آینده چه میزان درآمد‌زایی برای کشور به همراه خواهد داشت؟

همانطور که قبلا اشاره گرديد، تاكنون 20 حلقه از 22 حلقه چاه این پروژه حفاری، تکمیل و تولیدی گردیده است. 11 حلقه چاه سکوی 14B با ظرفیت حداکثری در مدار تولید قرار گرفته اند و 11 حلقه چاه ديگر در سکوی 14D نیز طی دو ماه آینده با ظرفیت کامل قابل بهره برداری خواهند بود.

به منظور حفظ تولید صیانتی از چاههای مذکور، امکان افزایش برداشت گاز و طول دوره تولید پایدار از مخزن، عملیات اسیدکاری گسترده در كليه چاههای این پروژه انجام پذیرفته است که در نتیجه ظرفیت تولیدي بیش از انتظار كارفرما پروژه و بيش از 2 میلیارد فوت مکعب در روز از چاههای این دو سکو فراهم گردیده است که بيش از دو برابر میزان برنامه ریزی شده است.

شرکت مهندسی و ساخت تاسیسات دریایی با استفاده از توان فنی متخصصان داخلی و بهره‌گیری از ظرفیت پیمانکاران و تامین‌کنندگان داخلی به معنای واقعی کلمه به شعارسال جهش تولید جامه عمل پوشانده است. 

هدف از توسعه فاز ۱۴ پارس جنوبی، تولید روزانه ۲ میلیارد فوت مکعب گاز طبيعي از چهار سکوی این طرح است که پس از پالايشگاه، به شبکه سراسری گاز کشور تزریق می گردد و با صادرات و فروش میعانات گازی به عنوان ارزشمندترین محصول همراه گاز، ارزش افزوده و درآمد ارزی قابل توجهی برای کشور فراهم می‌گردد. دیگر محصولات مانند گاز مایع و فراورده‌های پالایشگاهی در اختیار نیروگاه‌ها و پتروشیمی‌های کشور قرار می‌گیرند.

مهم‌ترین دستاوردهای پروژه حفاری فاز ۱۴ را بیان نمایید؟

شرکت مهندسی و ساخت تاسیسات دریایی ایران با تکیه بر متخصصان جوان و متعهد، پیاده سازی نظامی چابک و بهره‌گیری از درس آموخته های حفاری سایر فازهای پارس جنوبی موفق گردیده است که این پروژه را در زمان و سقف بودجه قراردادی مورد تایید کارفرما به پایان برساند، که از مهمترين دستاورد‌هاي آن مي‌توان به موارد ذيل اشاره نمود:

- ثبت رکورد حفاري مقطع 4/1 12 اینچ بطول ۱۵۸۷ متر با نرخ 5/17 متر در ساعت بصورت يكجا

- ثبت رکورد حفاری مقطع ۳۲ اینچ ‌و راندن لوله‌های هادی ۲۶ اینچ یک حلقه چاه در مدت زمان 5/12 ساعت که بالاتر از رکوردها ‌و سوابق شرکت‌های معتبر خارجی مانند توتال و استات اویل در پارس جنوبی مي‌باشد

- تامین لوله های CRA به عنوان بحرانی ترین و گلوگاه تکمیل چاه‌های پارس جنوبی با برنامه ریزی استراتژیک شرکت مهندسی و ساخت تاسیسات دریایی ایران و با همکاری متقابل کارفرما

- تکمیل و توليدي نمودن چاه‌های پروژه با تواني بیش از ۲ میلیارد فوت مکعب گاز در روز (بيش از دو برابر مورد انتظار كارفرما)

به جرات می‌توان گفت پروژه حفاري فاز 14 اجرايي توسط شركت تاسيسات دريايي ايران، تنها پروژه‌ای در پارس جنوبی طی ۴-۵ سال اخیر مي‌باشد که موفق گردیده با تکمیل و بهره‌برداری از ظرفیت تمامی چاه‌ها، توانسته امکان تولید حداکثری و برداشت صیانتی از مخزن را برای کشور به ارمغان بیاورد.

بدون شک اجرایی نمودن و تحقق جهش تولید در سال ۱۳۹۹ افتخاری زرین برای مجموعه کارفرمایی، شرکت مهندسی و ساخت تاسیسات دریایی ایران، تيم اجرايي و پیمانکاران و همکاران فعال در این پروژه ملی است.