1403/02/23
ترکیه برنده بزرگ تحریم نفتی ایران
در واقع از ایران هیچ خط لوله بین‌المللی و مشارکتی عبور نمی‌کند و این در بلندمدت به زیان ما خواهد بود. درباره برنامه‌های گازی عراق و تاثیر آن بر تداوم صادرات گاز ایران به این کشور بایستی گفت: واقع امر اینکه یک اتحاد و همکاری‌های چندجانبه در حوزه انرژی با مدیریت ترکیه در منطقه در حال رخ دادن است و این کشور علیرغم اینکه منابع نفتی و گازی در اختیار ندارد برنامه‌هایی را در دست اجرا دارد که بتواند صادرکننده منابع انرژی به تمام دنیا باشد. یکی از موضوعاتی که ترکیه پیگیری می‌کند امکان انتقال گاز روسیه، آذربایجان، ترکمنستان و قزاقستان از خاک خودش به کشورهای اروپای است. در این خصوص شاهدیم خط انتقال زنگزور و یا ترانس‌خزر را اجرا و نفت و گاز حوزه خزر را از طریق آذربایجان به زنگزور-نخجوان-ترکیه و سپس تا سایر نقاط دنیا انتقال دهد، این موافقتنامه در حال اجرایی شدن است و فقط مسئله حقوقی و سیاسی زنگزور باقی مانده که هنوز با ارمنستان به راهکاری نرسیده‌اند، اگر موضوع ارمنستان حل شود خط اجرایی می‌شود.
در بحث عراق نیز شاهدیم، قراردادی ترکیه با این کشور منعقد کرده که بتواند نفت قزاقستان، ترکمنستان را از آذربایجان به ترکیه و از این کشور به کرکوک و در نهایت به بندر بصره انتقال دهد یعنی ترکیه به جای ایران از مسیر عراق استفاده کند و تفاهمنامه‌ای با ترکیه امضا می‌کند و به این صورت که نفت و گازی که ترکیه از منابع مختلف دریافت می‌کند از خط لوله‌ای که قرار است از ترکیه به عراق احداث و به دریای خزر وصل شود، به سایر نقاط انتقال داده شود. درواقع این یک سناریوی جدیدی است که ایران را از معادلات انرژی منطقه کنار بگذارند، این مسئله مهمی است و ما باید در این رابطه اقدامات لازم را انجام دهیم.
ما اکنون باید بتوانیم در تعاملات انرژی منطقه نقش‌آفرینی کنیم اما مشکلی که داریم بحث تحریم‌ها است که ما را از هرگونه ارتباطات انرژی با شرکت‌های بین‌المللی محروم کرده و باعث شده کشوری مثل ترکیه و حتی عراق از آن استفاده کنند و به بهانه تحریم ایران بتوانند با کشورهای دیگر قرارداد منعقد کنند و درواقع در تحریم‌های ایران کشورهایی مثل ترکیه بیشترین سود را می‌برند چون ایران که بهترین موقعیت ژئوپلیتیک منطقه‌ای را به لحاظ امنیت و تامین انرژی داراست در صحنه حضور ندارد. اما ترکیه سعی می‌کند این توانمندی‌ها را به بهانه تحریم تحت‌الشعاع قرار دهد و طرف‌های سنتی ایران را به سمت خود جذب کند. خط لوله‌ای که قرار بود از ایران به خلیج‌فارس برود اکنون از بصره در حال ساخت است و این درواقع نشان می‌دهد ایران از مسیر جدا شده، همچنین یک خط انرژی هم از هندوستان، امارات، قطر و عربستان در جنوب ایران را دور می‌زند، بعبارت دیگر از شمال زنگزور و از جنوب خط هندوستان و از غرب هم خط لوله عراق اجرایی می‌شود.
در واقع از ایران هیچ خط لوله بین‌المللی و مشارکتی عبور نمی‌کند و این در بلندمدت به زیان ما خواهد بود. ترکیه با نفوذی که دارد با کشورهای عربی، کشورهای CIS و حتی روسیه رایزنی می‌کند و انرژی را دریافت کرده و خود تقسیم می‌کند، به همین دلیل ترک‌ها بیشترین سود را از تحریم‌های ما می‌برند چون به هر طریقی که شده تقریبا در تمامی قراردادهای منطقه حضور دارند و باتوجه به اینکه خطوط نفت و گاز زمان‌بر و هزینه‌بر هستند دیگر امکان جابجایی وجود ندارد و ایران سال‌ها از این ترانزیت و ارتباطات انرژی حذف خواهد شد و حتی ممکن است برای صادرات انرژی خودش هم به این خطوط وابسته شود و این برای مسائل انرژی ما خطرناک است.